Sau nhiều năm tận dụng, nhiều hạng mục hỏng hóc, có nguy cơ mất an toàn; còn việc duy tu, bảo dưỡng, sửa chữa can ho moonlight residences không thường xuyên, thậm chí bị bỏ mặc. Trong khi đó, kinh phí bảo trì không có, hoặc có thì cư dân cũng không được quản lý và tận dụng là một trong những bất cập lớn của chung cư tái định cư hiện nay.
Chủ đầu tư không quan tâm tới giám sát, nhà thầu thi công ẩu… là những nguyên nhân dẫn đến sự xuống cấp nhanh của nhiều khu nhà tái định cư trên địa bàn TP. HCM. Tại nhiều tòa nhà, tình trạng xuống cấp trở nên trầm trọng, khiến người dân hoang mang, lo lắng.
Theo người dân, việc sửa chữa sự cố sập sàn vừa qua chỉ giải quyết được một phần, vì toàn bộ tầng 1 của căn hộ richmond city cũng đang trong tình trạng lún sụt tương tự, chỉ chờ đến lúc sập. Ông Trần Xuân Khang, người dân đang ở chung cư nhà N5 ngán ngẩm nói: “Hiện nay nó đang võng xuống, rồi cũng có ngày sẽ sập. Tình trạng cũng y như mặt tiền bên kia. Đã sửa chữa 2 lần rồi, chung cư nhà tự bỏ tiền ra sửa nhưng cuối cùng vẫn thế. Phí bảo trì 2% thì dân cũng không biết là đang nằm ở đâu”.
![[IMG]](http://cafefcdn.com/thumb_w/660/2016/nha-1-ndsh-1472261353256.jpg)
“Sống trong sợ hãi”
Xuống cấp, nhếch nhác, thậm chí nguy hiểm là tình trạng chung của nhiều chung cư chung cư tái định cư ở TP.HCM, điển hình là khu tái định cư Đồng Tàu, Đền Lừ (quận Hoàng Mai), Trung Hòa – Nhân Chính (quận Cầu Giấy)… Nhiều chung cư chung cư tái định cư trở thành “thảm họa”, ám ảnh hàng nghìn người dân vì tình trạng sụt lún, chân đế nứt toác, tường nghiêng lệch, rác thải bủa vây…
Chuyện nhà ở tái định cư xuống cấp không phải là mới. Lâu nay, người dân sống trong khu tái định cư vẫn ôm nguyên bức xúc vì tình trạng xuống cấp quá nhanh của khu nhà. Nhiều gia đình có điều kiện đã phải tự bỏ tiền túi mình ra để sửa chữa lại, mong sao có một chỗ ở khang trang hơn, sạch sẽ hơn, dù họ vẫn đóng 2% phí bảo trì.
Sau 11 năm đưa vào tận dụng, hiện nhiều hạng mục của nhà chung cư A1 Đền Lừ đã xuống cấp, nhất là khối nhà thương mại, thậm chí kết cấu đã bị lệch rời khỏi vị trí xây dựng ban đầu, lộ vết nứt toác nguy hiểm. Khoảng 2 năm nay, các đơn vị thuê kinh doanh đều phải dời đi, đơn vị quản lý chung cư nhà đã quây tôn làm rào chắn xung quanh.
Bà Nguyễn Thị Phê, Tổ trưởng Tổ 84 nhà A1 lo ngại, khối nhà này ngày một nghiêng, kéo theo một số cột trụ, hộp kỹ thuật của chung cư nhà cũng có xu hướng nghiêng theo. Bà Phê bức xúc, chung cư nhà không có tiền bảo trì do người dân về ở trước khi Luật Xây dựng năm 2005 có hiệu lực, nên không được duy tu, bảo dưỡng, thang máy hỏng hóc liên tục cũng không có tiền để sửa chữa.
Khoảng 22h ngày 12/8 vừa qua, người dân sống tại moonlight residences, khu tái định cư Đồng Tàu, phường Thịnh Liệt (Hoàng Mai, TP.HCM) hốt hoảng khi phát hiện sàn tầng 1 bị sập với diện tích gần 20m2, ngay lối ra vào chung cư nhà. Sau đó, lãnh đạo Sở Xây dựng TP.HCM đã đến kiểm tra và chỉ đạo xử lý, làm lại sàn cho cư dân, dự kiến hết tuần này sẽ hoàn thành.
Cùng chung số phận là Chung cư 10 Mẫu nằm trên đường Nguyễn Duy Trinh, phường Tân Lập (quận 2). Khu nhà này đã được xây dựng từ lâu, nay đang đang xuống cấp trầm trọng. Người dân đã nhiều lần đưa ý kiến lên ban quản lý và chính quyền để tu sửa, nhưng đều bị phớt lờ.
Ai chịu trách nhiệm bảo trì?
Không có kinh phí bảo trì, hoặc có nhưng quỹ bảo trì lại do đơn vị quản lý chung cư nhà quản lý, nên người dân tái định cư chỉ biết hết phản ánh lại viết đơn đề nghị các cơ quan chức năng sửa chữa mỗi khi có sự cố hỏng hóc. Kêu mãi cũng không được sửa, nhiều người dân tái định cư phải thốt lên: “ở nhà mình mà cứ như đi ở nhờ”. Nhiều chung cư chung cư tái định cư chưa thành lập được Ban Quản trị, mặc dù đã đưa vào tận dụng cả chục năm nay.
Ông Trần Thắng, Trưởng Phòng tái định cư, Công ty Quản lý và Phát triển nhà TP.HCM – đơn vị đang chịu trách nhiệm quản lý gần 160 chung cư chung cư tái định cư trên địa bàn TP.HCM cho biết, đối với các chung cư nhà chưa có Ban Quản trị, công ty mở tài khoản bảo trì cho từng chung cư, khi tận dụng đều lấy ý kiến của các hộ dân.
Về nguyên nhân nhiều chung cư tái định cư chưa có Ban Quản trị, ông Trần Thắng cho biết: “Nguyên nhân là khi thành lập thì Ban Quản trị sẽ phải làm hết công tác quản lý, vận hành của chung cư nhà đó. Hiện nay, các chung cư chung cư tái định cư thì kinh phí bảo trì 2% là thấp, không như nhà thương mại, thậm chí có những chung cư nhà không có hoặc có nhưng rất ít. Theo quy định, khi chung cư nhà không có kinh phí bảo trì hoặc không đủ thì khi phát sinh sửa chữa, sự cố thì các chủ sở hữu phải đóng góp kinh phí. Ban Quản trị được thành lập thì họ phải thực hiện việc này. Cho nên người dân không thiết tha gì với việc thành lập Ban Quản trị, vì họ phải thực hiện những việc rất khó”.
Ông Trần Thắng cũng cho biết, Công ty cùng các cơ quan chức năng đã có kiến nghị lên thành phố cho phép tận dụng một phần ngân sách để bảo trì các chung cư chung cư tái định cư không có kinh phí bảo trì, nhưng đến nay vẫn chưa được chấp thuận. Như trường hợp của khối thương mại nhà A1 Đền Lừ, chủ trương sửa chữa đã có nhưng chưa biết bao giờ mới thực hiện được vì liên quan đến nhiều vấn đề phức tạp, trong đó có vấn đề kinh phí…
Còn theo người dân chung cư nhà A1, trước đây khi cho thuê toàn bộ diện tích khối thương mại này, tiền thuê nhà đều do đơn vị quản lý thu và việc tận dụng thế nào, người dân không được biết!
Ông Phạm Sỹ Liêm, Phó Chủ tịch Tổng hội Xây dựng Việt Nam cho rằng, việc sửa chữa, bảo trì chung cư nhà phải do người dân tự thực hiện mới hiệu quả. Do đó, cần có giải pháp nhanh chóng thành lập Ban Quản trị các chung cư nhà rồi bàn giao kinh phí bảo trì cũng như quyền quản lý cho cư dân tái định cư.
Những bất cập của chung cư tái định cư đang khiến người dân “quay lưng” với loại nhà này. Chủ trương của thành phố TP.HCM là đời sống người dân sau khi tái định cư tại nơi ở mới phải cao hơn hoặc bằng nơi ở cũ vẫn chưa thành hiện thực.
Nhiều chuyên gia cho rằng, đã đến lúc không nên tiếp tục xây dựng loại chung cư tái định cư, sau khi giải phóng mặt bằng sẽ đền bù đúng giá thị trường cho người dân và để họ tự tìm mua nhà phù hợp với yêu cầu, nguyện vọng của mình.
Lâu nay, các khu nhà tái định cư đều xây dựng theo cơ chế bao cấp. Chủ đầu tư chỉ xây dựng công trình, sau đó bàn giao cho đơn vị khác quản lý và vận hành. Câu hỏi được đặt ra là trách nhiệm của chủ đầu tư tới đâu với các chung cư xuống cấp nhanh này và có chế tài gì để xử lý tình trạng này hay không?